Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” określa szereg uprawnień przysługujących kobiecie w ciąży i rodzin do wsparcia w zakresie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.
Przedmiotowe wsparcie jest realizowane przez zapewnienie dostępu do informacji w zakresie rozwiązań wspierających rodziny oraz kobiety w ciąży, zapewnienie kobietom w ciąży dostępu do diagnostyki prenatalnej oraz zapewnienie odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych.
Obejmuje ono dostępu do poradnictwa w zakresie rozwiązań wspierających rodzinę, odpowiednich świadczeń opieki zdrowotnej dla dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, dostępu do usług koordynacyjno-opiekuńczo-rehabilitacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, a także możliwości przeprowadzenia porodu w szpitalu III poziomu referencyjnego oraz innych świadczeń, w tym w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej.
Podstawą do skorzystania z uprawnień jest zaświadczenie, które potwierdza ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu. Zaświadczenie o chorobie powstałej w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, można otrzymać od lekarza:
ubezpieczenia zdrowotnego,
posiadającego specjalizację II stopnia,
posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii.
Uprawnienia, do świadczeń opieki zdrowotnej na rzecz kobiety w ciąży oraz dziecka obejmują w szczególności:
1) diagnostykę prenatalną;
2) świadczenia opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego, w tym zabiegi wewnątrzmaciczne;
3) wsparcie psychologiczne;
4) rehabilitację leczniczą;
5) zaopatrzenie w wyroby medyczne;
6) opiekę paliatywną i hospicyjną;
7) poradnictwo laktacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem matek dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g.
Poradnictwo dla kobiet posiadających dokument potwierdzający ciążę, ich rodzin lub rodziny z dzieckiem posiadającym wskazane wcześniej zaświadczenie koordynowane jest przez asystenta rodziny. Przedmiotowa koordynacja podejmowana jest przez asystenta rodziny na wniosek złożony do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy kierownika ośrodka pomocy społecznej.
Ponadto od 1 stycznia 2017 r. matka, ojciec, opiekun prawny dziecka albo opiekun faktyczny dziecka mogą ubiegać się o jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł, przyznawane na podstawie przepisów w/w ustawy.
Świadczenie przysługuje na wniosek matki, ojca, opiekuna prawnego lub opiekuna faktycznego dziecka bez względu na dochód. Wskazany wniosek należy złożyć do 12 miesięcy od dnia narodzin żywego dziecka. Aby otrzymać świadczenie, matka dziecka musi pozostawać pod opieką medyczną najpóźniej od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną należy potwierdzić zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.
1. Zaświadczenie lekarskie
2. Wniosek o ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia z tytułu urodzenia się dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu
3. Wykaz placówek świadczących wsparcie medyczne na terenie województwa świętokrzyskiego